Greckie Cyklady – archipelag 200 wysp na Morzu Egejskim. Atrakcje turystyczne

Cyklady leżą na Morzu Egejskim, w trójkącie pomiędzy kontynentalnym Peloponezem, Kretą a wschodnią Turcją. Składają się z ok. 220 wysp – trudno podać dokładną i stałą liczbę z uwagi na liczne procesy geologiczne i katastrofy naturalne. Sumaryczna powierzchnia lądu przekracza 2,5 tys. km². Podczas poszukiwań mitycznej Atlantydy Cyklady powracały wielokrotnie – w wyniku wulkanicznych erupcji wiele wysp rozpadło się na kawałki lub całkowicie zniknęło pod wodą. Kogo nie interesują artefakty i muzea archeologiczne, ma do wyboru multum innych propozycji dla turystów. Od opalania się na piasku, kąpieli w krystalicznie czystej wodzie i rejsów wycieczkowych, aż po objazd po restauracjach, kawiarniach, tawernach i klubach nocnych. Czytaj dalej!

Wyspy Cyklady w Grecji. Podstawowe informacje

Panuje tu śródziemnomorski klimat. Największą wyspą archipelagu jest Naksos, ma niespełna 430 km². Jej główne miejscowości i kurorty to Agios Arsenios, Apiranthos, Filoti, Koronis i Naxos. Podobnie jak całe Cyklady charakteryzuje się górzystą budową, ale trudno uznać, by znajdowały się tu szczególnie wysokie góry. Najwyższym wzniesieniem archipelagu jest Oxia na Naksos – sięga 1003 m n.p.m., niektórzy nazywają ją Górą Zeusa. Matka boga piorunów Reia miała ukryć go w tutejszej jaskini przed tytanem Kronosem, który w obawie przed utratą władzy połykał swoje dzieci. Podobnych miejsc jest w całej Grecji kilka, m.in. na Krecie.

Historia archipelagu

Nazwa archipelagu wywodzi się od Kiklades, słowa określającego krąg wysp wokół Ortygii/Asterii – mitycznego miejsca narodzin Apolla i Artemidy. Dziś „centralna” wyspa nosi nazwę Delos i jest całkowicie wyludniona. Pierwszymi mieszkańcami archipelagu byli ludzie pierwotni, którzy przybyli tutaj nawet 200 tys. lat temu. Najstarsze znalezione na Cykladach ślady starożytnej, greckiej cywilizacji pochodzą sprzed ok. 6 tysięcy lat. W miastach i miasteczkach archipelagu można znaleźć pozostałości imperium perskiego, Cesarstwa Rzymskiego, Cesarstwa Bizantyjskiego, księstw weneckich i Imperium Osmańskiego. W epoce brązu tutejsza sztuka i praktyki religijne miały szereg cech odrębnych. Kulturę cykladzką datuje się na 3000–1100 r. p.n.e. Jej głównymi ośrodkami były:

• Naksos z zachowaną Portarą – bramą świątyni Apollina;
• Milos;
• Ermupolis – do dziś stolica wyspy Siros.

Jak dostać się na Cyklady?

Na wysepki greckich Cyklad dostaniesz się statkiem, promem lub samolotem. Wiele miejscowości dysponuje własnym portem lub przystanią. Korzystają z nich również miłośnicy żeglarstwa i jednostki rybackie – niektóre oferują turystom rejsy wędkarskie. Siatka połączeń łączących greckie wyspy jest niezwykle rozbudowana. Największą popularnością wśród turystów cieszą się rejsy z Pireusu, przez wody Zatoki Sarońskiej.

Osoby preferujące podróże samolotem mogą poszukać bezpośrednich lotów na jedno z sześciu głównych lotnisk archipelagu. Porty lotnicze na Cykladach to:

• Milos;
• Mykonos;
• Naksos;
• Paros;
• Santorini;
• Siros.

Cyklady, Mykonos – plaże, zabytki, życie nocne

Grecki symbol swobody, kosmopolityzmu, nowoczesności, hucznej zabawy… i typowej dla najsłynniejszych kurortów turystycznych drożyzny. Wyspa Mykonos to prawdopodobnie najpopularniejsze miejsce na Cykladach. Na stałe mieszka tu ok. 10 tys. ludzi, a w okresie wakacyjnym przebywa tu nawet 10 razy więcej osób. Jeśli szukasz ciszy i spokoju, tutaj ich nie znajdziesz – również poza sezonem są z tym poważne problemy. Nawet w najbardziej odosobnionej części wyspy możesz spotkać pelikany. Tutejsze ptaki tak oswoiły się z obecnością ludzi, że wręcz domagają się karmienia. Najsłynniejsze plaże i kąpieliska wyspy to:

• Agios Sostis;
• Paradise;
• Platis Gialos;
• Psarrou.

Na Mykonos dominują skaliste obszary, a charakterystycznym elementem krajobrazu są także białe domy oraz XVI-wieczne wiatraki. Cyklady mają tutaj swoją Małą Wenecję, czyli miasteczko Chora. Kolejnym symbolem wysp greckich jest Panagia Paraportiani – piękna cerkiew, a tak naprawdę kompleks zbudowany z pięciu połączonych kościołów z XV–XVII w. W pobliżu znajdują się także prawosławne klasztory, monastyry Monastiri i Paliokastro. Kolejne atrakcje „Wyspy Wiatrów” to:

• Latarnia Armenistis;
• Muzeum Archeologiczne;
• Muzeum Morskie.

Rozbite Cyklady

Santorini, Thira lub Santoryn to 5 wysepek, które kiedyś tworzyły jedną całość. Wtedy jeszcze obowiązywały nazwy Strongili bądź Kallisti. Wszystko zmieniło się w wyniku erupcji wulkanu Thera i uderzenia ok. 200-metrowej fali tsunami, ok. 1600 r. p.n.e. – po kataklizmie rejon największej na świecie kaldery opustoszał na kilkaset lat. Santorini często utożsamiana jest z mityczną Atlantydą. Aktualnie warstwa pumeksu na jej obszarze i sąsiednich wyspach sięga nawet 80 metrów. Główne kurorty w tej części Cyklad to:

• Fira;
• Imerovigli;
• Kamari;
• Mesaria;
• Oia;
• Perissa;
• Pyrgos Kallistis.

Unikalny krajobrazy z czerwonymi klifami i czarnymi plażami to nie jedyne atrakcje Santorini. Skalista Wyspa Świętej Ireny w Grecji to także:

• kościół parafialny Agios Gerasimos;
• ruiny miasta Thira pod Kamari;
• katedra św. Jana Chrzciciela w Firze;
• stanowisko archeologiczne Akrotiri;
• pałac Argyros w Mesarii;
• XII-wieczny kościół Panagia Episkopi;
• Serce Santorini – punkt widokowy;
• Muzeum Prehistorii;
• Muzeum Archeologii;
• X-wieczny kościół Theotokaki z freskami;
• aktywny wulkan Thólos Naftílos na wyspie Nea Kameni.

Wenus z Milo

Starożytny posąg przedstawia wprawdzie Afrodytę, ale z jakiegoś powodu muzealnicy nazwali ją imieniem jej rzymskiej odpowiedniczki. Rzeźba powstała pod koniec II w. p.n.e., jej twórcą mógł być Agesander z Rodos. W 1820 r. odnalazł ją w ruinach akropolu Adamos (główny port wyspy) miejscowy chłop, który szybko sprzedał znalezisko reprezentantowi francuskiego ambasadora w Turcji. Niestety Wenus z Milo nie wróci raczej na Cyklady – Markiz de Rivière zadbał, by dzieło z marmuru trafiło do paryskiego Luwru.

Pozostałe atrakcje na Milos:

• hellenistyczny amfiteatr;
• białe cerkwie, np. w Adamas;
• katakumby w wiosce Tripiti;
• formacje skalne nad klifami;
• jaskinie wulkaniczne – Papafragas, Sikia;
• plaże i kąpieliska – m.in. Chivadolimni, Fyriplaka, Kastanas, Plathiena, Sarakiniko, Triades;
• Muzeum Folkloru w Plaka (z kopią Wenus z Milo).

Pozostałe wyspy na Cykladach. Atrakcje turystyczne na Paros, Ios, Tinos, Serifos, Amorgos

Na 165 km² Paros zobaczysz m.in. pozostałości prehistorycznej osady, ruiny jońskich świątyni Asklepiosa i Apolla, a także bizantyjski kościół Katapoliani. Wizytówkami Ios są górskie szlaki, winnice, uprawy oliwek, plaże oraz ruiny weneckiego, marmurowego zamku. Tinos to wyspa szczególnie istotna dla pielgrzymów – często określa się ją jako centrum religijne całej Grecji.

Najważniejszą świątynią Cyklad jest Panagia Evangelistria z cudowną ikoną Maryi Dziewicy. Święto maryjne Dekapentavgoustos 15 sierpnia ma niezwykle podniosły i uroczysty charakter. Ponadto znajduje się tutaj ok. 800 kościołów i kapliczek, a miejskie pejzaże współtworzą jeszcze wiatraki oraz kunsztownie wykonane, piętrowe gołębniki z łupkowych skał.

Serifos słynie z miasteczka portowego Livadi (nad zatoką o tej samej nazwie) oraz monastyru Taksiarchon. Tutejsza cerkiew dysponuje przepięknymi, bizantyjskimi ikonami. Amorgos wyróżnia się architekturą wojskową (twierdze Aigialis i Arekssini), klasztorem Panagia Chozoviotissa nad 200-metrowym klifem i rajskimi krajobrazami. Poniżej lista wybranych wysp greckich Cyklad z ich atrakcjami turystycznymi:

• Anafi – klasztor Panagia Kalamiotissa, plaże Klisidi i Raukounas, ruiny świątyni Appolona, wykopaliska i muzeum archeologiczne;
• Andros – wieża Agios Petros, muzea historyczne i archeologiczne, Pomnik Nieznanego Żeglarza, plaża Paraporti, sporty wodne;
• Folegandros – cerkiew maryjna w mieście Chora, kaplice w Ano Meira, jedna z 10 najlepszych plaż świata wg Travel Chanel, 300-metrowe urwiska;
• Kea (Kiea) – ruiny najstarszej znanej mykeńskiej świątyni Ateny (Karthaia, XIX-XVIII w. p.n.e.), antyczne mury obronne, rzeźba lwa z 600 r. p.n.e., tereny do nurkowania, w tym wrak HMHS Britannic (transatlantyk podobny do Titanica, zatonął w 1916 r. po wpłynięciu na minę morską);
• Kitnos – źródła termalne, jaskinia Katafiki w Dryopidzie.

Chcesz poznać całe Cyklady? Jeden wakacyjny turnus to za mało!

Na całym archipelagu Cyklad znajduje się znacznie więcej interesujących miejsc, które warto odwiedzić. Trudno wymienić je wszystkie, skoro tworzy je ponad 200 wysp – wprawdzie nie wszystkie były i są zamieszkałe, niektóre nie mają nawet własnej nazwy, ale któż może wiedzieć, jakie jeszcze tajemnice skrywają? W różnych rejonach Grecji wciąż prowadzi się wykopaliska archeologiczne, które skutkują zaskakującymi odkryciami. Może i ty na piaszczystej plaży znajdziesz jakiś starożytny skarb wyrzucony przez fale?